Dinsdag 19 november was Marjolein van Stiphout, één van de eerste tandartsen, aangesloten bij ParkinsonNet, te gast bij Rondje Park. Zij heeft ons een zeer informatieve lezing gegeven over de relatie tussen mondzorg en parkinson.
Een pdf-versie van de powerpoint is hier onderaan te vinden voor wie hem graag geheel nog eens doorkijkt.
Ook heeft ze bij ons een aankondiging gedaan voor een benefiet symposium op zaterdag 8 maart 2025 (waarvan de opbrengst naar onderzoek en valorisatie naar mondzorg bij de ziekte van Parkinson gaat).
Mondklachten Algemeen:
Het eerste gedeelte van de lezing ging in op mondklachten in het algemeen. De gaatjes, slijtage van tanden, bloedend tandvlees, maar ook de functionele klachten zoals bewegingsproblemen van de kaak of het inhouden van het kunstgebit.
Risico factoren voor de eerste van deze klachten zijn naast slechte mondhygiëne (poetsen/flossen) een hoge suikerfrequentie en een droge mond (bijvoorbeeld door medicatie). Dit laatste komt doordat het slijm in je mond een neutraliserende werking heeft op het melkzuur dat door bacteriën in je mond wordt gemaakt en wat je tanden aantast.
Deze mondklachten kunnen een bijkomend effect hebben, niet alleen op je algemene gezondheid, maar ook een belemmering vormen voor je sociale contacten.
Parkinson en de mond:
Parkinson heeft verschillende effecten op de mond en mondzorg.
Allereerst zijn er veranderingen in de mondhygiëne. Door tremor/stijfheid of 'off' verschijnselen kan het poetsen moeilijk zijn. Ook is er minder voedselreiniging in de mond doordat bewegen van de tong om even iets tussen je tanden uit te duwen lastig kan zijn. Daarnaast kan door de medicatie een verminderde hoeveelheid speeksel in de mond zijn waardoor de kans op gaatjes stijgt.
Als tweede is er vaak een verandering in het eetgedrag, de momenten, frequentie en wat er wordt gegeten kan veranderen. Zo gaan mensen meer snoepen en wordt er vaak meer zacht voedsel gegeten.
Als derde kunnen bewegingsproblemen leiden tot meer knarsen van de tanden, het vaker klemmen van de kaak of het bijten op je wangen. Dit alles kan ongemak of pijn veroorzaken.
Als laatste het bezoeken van de tandarts en mondhygiënist. Zo'n bezoek kost veel energie, zowel in het bezoek zelf als in het plannen ervan. Bovendien kan een bezoek ook nog eens zeer stressvol zijn.
Tips en tricks:
De eerste tip is: Ga vooral met je mondhygiënist en/of tandarts in gesprek! zowel voor het advies over de mondhygiëne als over het behandelen zelf. Misschien is de behandeling wel op te knippen in kleinere delen, of kan er een wijzigen worden gedaan die het comfort verhoogt. Behandelen moet ook duurzaam zijn, je wilt geen dure lange behandeling die je op de lange termijn niet kunt onderhouden.
Voor het poetsen zelf zou een elektrische tandenborstel kunnen helpen, en ook extra hulpmiddelen zoals stokers/ragers kunnen bijdragen. Daarnaast verplicht niemand je om staand te poetsen, dus kan je het ook zittend proberen. En is het te veel om in één keer te doen, dan kun je ook de poetsbeurt opknippen. Het maakt niet uit waar of van welk merk je je tandpasta koopt, zolang er maar fluoride inzit en je de tandpasta lekker vindt. Een tandpasta met extra fluoride kan echter helpen. Én na het tandenpoetsen niet spoelen zodat het fluoride langer in je mond blijft hangen.
Heb je erg last van de droge mond zijn er opties die kunnen helpen. Zo zorgt het kauwen van (suikervrije) kauwgom voor meer speeksel maar zijn er ook tandpasta's en zelfs kunstspeeksel te vinden.